فرد ابتدا باید مشکل و مسئله خود را تعریف کند. یعنی بداند دقیقاً مشکلش چیست و سپس به دنبال راه حل بگردد. از آنجایی که ما هر روز با مسائل مختلفی روبه رو هستیم که حلشان نیازمند زمان و انرژی است. پس در این مرحله باید دو فاکتور اهمیت و فوریت را برای مسائل در نظر گرفت. چراکه برخی مسائل با اهمیت ترند و باید سریع‏تر برای حلشان اقدام کرد. گاهی افراد در تشخیص اهمیت و فوریت مسائل دچار مشکل هستند. بنابراین، پس از اولویت بندی مسائل، می‏توان بقیه‏ ی مراحل را آسان‏تر طی کرد. متخصصان مسائل را به چهار دسته تقسیم می‏کنند:

الف) مسائل مهم و غیرفوری: مسائلی که حل آنها برای ما ضروری است، ولی برای حل این‏گونه مسائل محدودیت زمانی نداریم.
ب) مسائل مهم و فوری: مسائلی هستند که هم برای خود فرد مهم است و هم برای حل آن محدودیت زمانی وجود دارد.
ج) مسائل غیرمهم و غیرفوری: مسائلی که نه برای فرد مهم است و نه حل آن محدودیت زمانی دارد.
د) مسائل غیرمهم و فوری: مسائلی که با اهمیت نیستند اما محدودیت زمانی برای حلشان وجود دارد.

مسلماً تشخیص اینکه مسائل ما در کدام دسته قرار می‏گیرد و ابتدا باید حل کدامیک را در اولویت قرار داد، توسط آموزش ‏دهندگان در قالب کارهای گروهی و مشارکتی و با استفاده از انواع روش‏ های آموزشی به دانش آموزان آموخته می‏شود.
 

در این مرحله فرد پس از درک و شناخت مسئله، دنبال راه ‏حل‏ ها می‏گردد و فهرستی از آنها تهیه می‏کند. نکته بسیار مهم در این مرحله آنست که تعداد راه‏ حل‏ ها مهمتر از کیفیت آن‏هاست.

 

در این مرحله با ارزیابی محاسن و معایب هر کدام از راه‏ حل‏ ها، بهترین و مفیدترین راه‏حل را انتخاب می‏شود. البته درباره مهارت تصمیم‏ گیری به تفصیل بحث خواهد شد.

 

همیشه انجام بازنگری ارزشمند است. چنانچه راه‏حل انتخاب شده رضایت‏ بخش بود، فرایند حل مسئله پایان می‏ پذیرد و اگر مؤثر نبود باید از راه‏ حل‏ های دیگر استفاده نمود.
در پایان باید گفت، اگر دانش‏آموز این مهارت را فراگرفت، می‏توان انتظار داشت که او در زندگی‏اش کارامدتر عمل کند و به موفقیت بیشتری دست یابد.