مهارت مسئولیت پذیری

مهارت مسئولیت پذیری یکی از نشانه های رشد و اعتماد به نفس است که به شخص کمک می کند تا تصمیم های مناسب تری را اتخاذ کند. کسانی که از حس مسئولیت پذیری برخوردار هستند به موفقیت های روزافزون و پاداش های ناشی از آن دست خواهندیافت که این خود به افزایش اشتیاق در ارتباطات و یادگیری منجر خواهد شد. مسئولیت پذیر بودن کلید موفقیت کودکان چه در مدرسه و چه در دنیای بزرگسالی و یکی از مهم‌ترین عوامل پیشرفت در حوزه حرفه‌ای و شخصی است.

مسئولیت پذیری چیست؟

به طور کلی مسئولیت پذیری یعنی قابلیت پذیرش و به عهده گرفتن کاری که از کسی خواسته شده است، البته مسئولیت با وظیفه تفاوت دارد، وظیفه کاری است که یک نفر به دیگری محول می کند و باید حتما انجام بگیرد.
مسئولیت پذیری کودک یعنی به عهده گرفتن کاری که بداند از پس انجام آن بر می آید. مسئولیت پذیری کودکانه، رسیدن کودک به سنی است که بتوان از او درخواست کرد تا کاری را انجام دهد. بعضی مواقع مسئولیت پذیری کودک به طور خودجوش انجام می شود و بعضی مواقع از او می خواهند که مسئولیت کاری را قبول کند.

انواع مسئولیت پذیری کدام است؟

مسئولیت هایی که فرد در مقابل خود باید بر عهده بگیرد. (مسئولیت پذیری شخصی)
مسئولیت هایی که در ارتباط با دیگران دارد. (مسئولیت پذیری اجتماعی)

وظیفه را با مسئولیت پذیری اشتباه نگیرید. وظیفه ای که بر عهده کودک است شامل تمیز کردن اتاق و مرتب کردن وسایلش است. اما مسئولیت پذیری یعنی اینکه علاوه بر وظایفی که به عهده خود کودک است، چیزهایی از کودک خواسته می شود. وقتی از کودک می خواهید که کاری را انجام دهد یعنی اینکه در برابر این مسئولیتی که بر عهده اوست چیزی را به دست می آورد.
تفاوت دیگر مسئولیت و وظیفه این است در وظیفه کودک مجبور است که کارهایی که به او واگذار می شود را انجام دهد. اما مسئولیت را خود و به صورت آگاهانه می پذیرد و انتخاب می کند.

والدین میتوانند مسئولیت را به کودکان بیاموزند، اما چگونه؟

سعی کنید مدام از کارهای آن ها ایراد نگیرید در عوض او را تحسین کنید
اجازه دهید کودک پیامدهای بی‌ مسئولیتی را تجربه کند و به او یاد دهید عواقب کار اشتباهش را قبول کند
به کودکان بیاموزید که در مقابل کاری که دیگران برایش می کنند سپاسگذار باشد.
وظیفه شناسی را از کودکی آموزش دهید
کودکان را در کارهای خانه مشارکت دهید
با مسئولیت پذیری خود، الگوی کودک‌تان باشید
با دستور دادن، کودکتان را مسئولیت گریز نکنید و از او بخواهید خودش فکر کند
نگهداری از یک حیوان خانگی را برای آموزش مسئولیت پذیری به کودک بسپارید
برای مسئولیت‌های کودک یک جدول برنامه‌ریزی روزانه بکشید و یا به کودک خود یاد بدهید برنامه‌هایش را بنویسد
کودک باید یاد بگیرد خودش وسایل یا خراب‌کاری‌هایش را جمع کند
به بچه‌ها فرصت بدهید به دیگران کمک کنند
به کودک اجازه بدهید «خودش کارها را انجام بدهد»، شما فقط «کمک کنید»
به کودک خود یاد بدهید برای ارتباط با دیگران احساس مسئولیت کند
هرگز به فرزند خود نگویید «بی‌مسئولیت»

دلایل عدم مسئولیت پذیری کودکان چیست؟

کودکانی هم هستند که علاقه ای به پذیرش مسئولیت ندارند یا حتی زیر بار مسئولیت هم شانه خالی می کنند. اما چرا فرزندنمان بی مسئولیت هستند؟ اینکه میگوییم هر چه می کنیم درست بشو نیست؟ این جمله کاملا اشتباه است. والدین عزیز یکی از دلایل عدم مسئولیت پذیری کودکان خود شما هستید. برای مثال:

پدر و مادر نه نمی گویند: اجازه دهید خودش بعضی از چیزهایی که می خواهد به دست بیاورد. اجازه دهید تلاش کند. بعضی از والدین در همه جا باید حامی و محافظ کودک خود هستند در این صورت قطعا کودکشان فردی ضعیف و وابسته تربیت می شود.

می ترسد مسئولیتی قبول کند: کودک احساس می کند اگر نتواند کاری که از او خواسته شده را درست انجام دهد مورد شماتت قرار می گیرد و این فاجعه است. راه حل چیست؟ سعی کنید با لحن خوب و محبت آمیز از کودک درخواست کنید. به او بگویید مهم نیست تو تلاشت را بکن. اگر نتوانستی انجام دهی مشکلی ندارد و کسی تو را مقصر نمی داند.

با عدم پذیرش مسئولیت از خود محافظت می کند: کودک سعی می کند از خود محافظت کند. به همین دلیل تا آنجا که ممکن است مسئولیت قبول نمی کند تا خود را از آسیب در امان نگاه دارد.